Iraunkortasunerako elkarrizketak
Miramar Jauregia
Mirakontxa pasealekua 48, 20007 Donostia
Gipuzkoa
"Putin: erregai fosilak hil zituen gizona"
Vladimir Putinek bere tankeak Ukrainara bidali zituenean, ziurrenik ez zuen espero bere "operazio militar bereziak" Errusiaren etorkizuna erregai fosilen esportatzaile handi…
Informazio gehiago
Jarduera irekiak
19 Urria 2023
Miramar Jauregia
Mirakontxa pasealekua 48, 20007 Donostia
Gipuzkoa
"Putin: erregai fosilak hil zituen gizona"
Caty Arévalo Martinez
Kazetaria eta ingurumenean aditua den komunikatzailea
Caty Arevalo ingurumenean aditua den kazetaria eta komunikatzailea da. Ia bi hamarkadatan zehar, arlo horretako gertaera nagusien berri eman du estatuan eta nazioartean, EFE Agentziaren ingurumen-korrespontsal gisa. Aldi berean, ikertzailea eta klima-aldaketaren komunikazioari buruzko argitalpenen egilea izan da Massachusettseko Teknologia Institutuan (MIT), Knight Science Journalism programan parte hartu baitzuen 2013/14 ikasturtean, eta Oxfordeko Unibertsitateko Reuters Institutuan Besteak beste, Biodibertsitatearen Kontserbazioaren BBVA Fundazioaren Saria jaso du ingurumen-gaien ezagutza komunikatzen eta zabaltzen egindako ibilbideagatik. 2018tik 2021era, Trantsizio Ekologikorako Ministerioaren komunikazioa zuzendu zuen, garapen-eredu berri baterantz aurrera egiteko beharrari buruzko gizarte-eztabaida sustatzen laguntzeko. Gaur egun Senatuko Presidentetzaren aholkularia da.
Matt McGrath
BBC News-eko Ingurumen korrespontsala
Matt McGrathek teknologia aldizkarietako erredaktore gisa hasi zuen bere ibilbidea. 1997an BBC Radio 5en sartu zen zientzia eta teknologiako espezialista gisa, eta 2006an BBCko zientzia eta ingurumeneko erreportari bihurtu zen. 2012an ingurumen-korrespontsal kargua hartu zuen, gaur egun ere betetzen duena. 2010etik 2011ra bitartean, denboraldi bat eman zuen MITen, zientzia-kazetaritzako Knight beka irabazi ondoren, zientzia- eta ingurumen-kazetaritzaren arloan ospetsuena. Ingurumen-erreportari gisa, gai ugari landu ditu, hala nola genetikoki eraldatutako lehen elikagaien merkaturatzea, txosten zientifikoak eta klima-aldaketari buruzko goi-bilerak. Gai hori oso garrantzitsua dela uste du, biodibertsitatearen krisiarekin batera. Bere kazetaritza-ekoizpena, online eta telebistako kanalen bidez, erreferentzia da mundu osoko milioika pertsonarentzat, ingurumen-gai globalei buruzko informazio zorrotza bilatzen baitute. 2019an, Ingurumen Komunikazioko lehen Biofilia Saria eman zioten, BBVA Fundazioak sortua, ingurumen-gai konplexuak komunikatzeko gaitasunaren bidez jendeak ingurumen-erronkei buruz duen ulermena eta kontzientziazioa hobetzen egindako ekarpen bikainagatik.
31 Maiatza 2023
Miramar Jauregia
Mirakontxa pasealekua 48, 20007 Donostia
Gipuzkoa
Larrialdi klimatikoa konfrontazio-garaian
Antxon Olabe Egaña
Ingurumen-ekonomialaria eta saiakera-egilea
Antxon Olabe laugarren lehendakariordearen eta Trantsizio Ekologikorako ministroaren Kabineteko kide izan da, klima-aldaketari eta trantsizio energetikoari buruzko aholkulari gisa (2018ko uztaila, 2020ko abendua). Denbora horretan, 2021-2030 Energia eta Klimaren Plan Nazional Integratua egiteaz arduratzen den taldea zuzendu eta koordinatu du. “Necesidad de una política de la Tierra” liburuaren egilea da. Emergencia climática en tiempos de confrontación, Galaxia Gutenberg argitaletxeak argitaratua 2022an. Halaber, Crisis climática-ambiental liburua. Erantzukizunaren ordua argitaletxe berak argitaratu zuen 2016an. Krisi klimatikoari eta trantsizio energetikoari buruzko 30 saiakera argitaratu ditu hainbat hedabidetan, hala nola Elkano Errege Institutuan, Kanpo Politikan, Arrazoi Praktikoaren Gakoetan, Ekonomia Aplikatua Aztertzeko Fundazioan (FEDEA), Portbouko Maletan, Grand Placen eta beste batzuetan, bai eta ehun bat iritzi-tribunaletan ere, gehienak El País egunkarian. Green Bay eta St Norbert Collegeko Unibertsitateetan (Wisconsin, AEB) Visiting Scholar izan da.
19 Maiatza 2023
Miramar Jauregia eta online zuzenean (Zoom)
Gipuzkoa
Herritarren batzarrak, herritarren konpromiso-olatu berria Europan
Dr. Alina Averchenkova is a Distinguished Policy Fellow at the Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment at the London School of Economics and a visiting Senior Fellow at the Royal Elcano Institute. With extensive experience on climate change and international development, Alina’s current work focuses on climate change governance and legislation around the world and capacity building and advisory to governments, parliaments, and international organisations on these issues. She is a founding member of the Knowledge Network on Climate Assemblies (KNOCA). Her experience includes international consultancy KPMG, the United Nations Framework Convention on Climate Change, a carbon asset manager First Climate and the Environmental Defence Fund. Alina holds a PhD in Economics and International Development from the University of Bath.
Adolfo Uriarte Villalba
Director de patrimonio Natural y Geólogo y oceanógrafo
Geologian lizentziatua Euskal Herriko Unibertsitatean (Espainia), Msc. eta PhD Ozeanografian, Southamptongo Unibertsitatean (Erresuma Batua). Hainbat proiektu gidatu eta parte hartu du, bai nazioan, bai nazioartean, sedimentologia eta morfodinamikaren espezializazioan. Estatuko eta nazioarteko hainbat argitalpen zientifiko eta teknikoren egilea da, baita nazioarteko kongresuetako txosten tekniko eta aurkezpen askoren egilea ere. Gaur egun, erakundearen barruan garatutako aktibo teknologikoen balioaren ebaluazioa zuzentzen du, eta ezagutza teknikoak eta zientifikoak sektore publiko eta pribatuetara transferitzeaz arduratzen da. Eusko Jaurlaritzako Ingurumeneko Euskal Aholku Batzordeko, Urdaibaiko Erreserbarako UNESCO Katedrako Adituen Batzordeko eta Portu eta Kostetako Ingeniarien Espainiako Konferentziako zuzendaritza-batzordeko kide iraunkorra da. Europa mailan, Arrantza Teknologiaren Europako Plataformako eta Akuikulturaren Berrikuntza eta Teknologiaren Europako Plataformako kide da.
Ekonomia eta Enpresa Zientzietan doktorea. UPV/EHUko Unibertsitateko Irakasle Titularra, Finantza Ekonomia I Sailean Ekonomia eta Enpresa Fakultateko irakasle titularra - Gipuzkoako Atala. 30 urteko unibertsitateko esperientzia akademikoa Graduan eta Graduondokoan. Bere espezializazio-arloak kontabilitatea, kontu-auditoretza eta Administrazio Publikoaren eremua dira. ADE Dualeko batzordeko kidea eta enpresako praktiketako tutorea da. Halaber, Kirola Kudeatzeko Masterraren (2018-2022) Batzorde Akademikoko kide izan da, eta, gaur egun, UPV/EHUko Udako Ikastaroen zuzendariorde akademikoa da. ORCID iD: https://orcid.org/0000-0001-6688-2323
Cristina Monge Lasierra
Universidad de Zaragoza, Globernance, ItdUPM y BC3
Politologoa da, Zaragozako Unibertsitateko soziologia-irakaslea. Haren intereseko arloak iraunkortasuna eta kalitate demokratikoa dira, eta, bereziki, trantsizio ekologikorako gobernantza. Gai hori Globernance, BC3 eta itdUPM bezalako ikerketa-zentroetan lantzen du, baita Ecodesen ere, non aholkulari gisa aritzen baita. “15M : gizartea demokratizatzeko mugimendu politikoa (2017)” -ren egilea da, eta baita “Politika hackeatu (2018)” eta “Aragoiko Uraren Gatazken Bitartekaritzarako Gizarte Ekimena (2019)” koegilea. Gainera, Más Cultura Política, Más Democracia bildumako editore da, eta analista politikoa da El País, Cadena SER eta Infolibre-rentzat eta RTVErentzat.
Cristina Linares
Cristina Linares Gil es Doctora en Medicina Preventiva y Salud Pública por la Universidad Autónoma de Madrid. Actualmente desarrolla su actividad profesional como Científica Titular y Codirectora de la Unidad de Referencia en Cambio Climático, Salud y Medio Ambiente Urbano de la Escuela Nacional de Sanidad en el Instituto de Salud Carlos III. Forma parte del Grupo de Trabajo II del VI Informe de Evaluación del IPCC en el campo de “Impactos del Cambio Climático en la Salud Humana”; ha sido Lead Author del capítulo sobre Salud y Cambio Climático de la Red “Mediterranean Experts on Climate and Environmental Change” que ha recibido el Premio Norte Sur del Consejo de Europa 2020; autora en informes científico-técnicos de Naciones Unidas (UN Enviroment) y la Organización Mundial de la Salud. Ha sido Coordinadora del Grupo de Expertos en la primera Asamblea Ciudadana por el Clima de España.
Francisco Heras
Francisco Heras Hernández es biólogo ambiental por la Universidad Autónoma de Madrid (1985) y doctor por la misma universidad con la tesis “Representaciones sociales del cambio climático en España: aportes para la comunicación”. En la actualidad desarrolla su actividad profesional en la Oficina Española de Cambio Climático, centrado en temas relativos a los impactos y la adaptación al cambio climático. Entre 2001 y 2016 fue coordinador de Educación en el Centro Nacional de Educación Ambiental. Desde 2004 coordina el seminario permanente “Respuestas desde la comunicación y la educación frente al cambio climático”. Es autor de numerosos libros y artículos sobre comunicación, educación y participación ambiental, así como sobre la percepción social y la comunicación del cambio climático.
Conchi Piñeiro
Laura Lucio Gonzalez
Lola Bueno
Nuria Borda
George J. Droda
Arantxa Mendiharat
Deliberativa
Deliberativa elkartearen sortzaileetako bat da, eta zozketa zibikoaren bidez aukeratutako herritarrak inplikatzen dituzten deliberazio-prozesuak diseinatzen, martxan jartzen eta ikertzen ditu. La democracia es posible. Sorteo cívico y deliberación para rescatar el poder de la ciudadanía liburuaren egilekidea da Ernesto Ganuzarekin batera (2020, Consonni argitaletxea). Web gune hauen ko-sortzailea da: Más alla del voto, Democracia por sorteo eta mecambio.net. FIDE (Federation for Innovation Democracy - Europe), Democracy R&D eta ELGAko Innovative Citizen Participation Network sareetako kide da. Aurreko bizitza batean, arteak eta beste ekoizpen-eremu batzuk gurutzatzeari ekin zion. Oraindik ere gertutik jarraitzen du Idoia Zabaleta eta Ixiar Rozasekin Zirriborroak eta gero sortu zuen proiektua. Politika Zientzietan lizentziaduna Bordeleko (Frantzia) Ikasketa Politikoen Institutuan. Edinburgoko Heriot-Watt Unibertsitateko Arteen Kudeaketako Master baten titularra. Senperen sortua, Bilbon bizi da.
Pau de Vilchez Moragues
Oliver Escobar
Óliver Escobar (1979) es escritor y profesor de ciencia política en la Universidad de Edimburgo (Escocia), donde dirige el Área de Innovación Democrática del Edinburgh Futures Institute y es Codirector de CRITIQUE (Centro de Ética y Pensamiento Crítico). Ha dirigido varios programas de investigación, incluyendo los proyectos What Works Scotland (reforma de la administración, gobernanza democrática y servicios públicos), Smart Urban Intermediaries (política urbana, innovación social y ciudades inteligentes) y Distant Voices (re/integración y justicia social). Su trabajo se centra en la nueva gobernanza, la participación ciudadana, la economía de lo común, y la innovación democrática. Entre sus publicaciones destacan los libros Public Dialogue and Deliberation (2011) y el Handbook of Democratic Innovation and Governance (2019). Óliver se crió en el norte de Galicia y se formó en la Universidad de Santiago de Compostela. Antes de entrar en el mundo académico, trabajó en industrias de pesca, construcción y comercio, desarrolló varios proyectos de radio y fotografía, y recibió una docena de premios literarios, destacando los libros A Última Bengala (2003), Apostasía (2006) y Galician Rhapsody, Blues Escocés (2009).
Lise Deshautel
26 Apirila 2023
Miramar Jauregia
Mirakontxa pasealekua 48, 20007 Donostia
Gipuzkoa
Aldaketa Globala eta mega-suteak
Inazio Martinez
Biologian lizentziaduna UPV/EHUn, baso-zientzietako masterra Txileko Unibertsitate Australean eta Lurralde Antolaketan aditua Valentziako Unibertsitate politeknikoaren bidez. 2013tik Europako Baso Institutuarentzat lan egiten du. Gaur egun, Bioregions Facility proiektua koordinatzen du. Eskualde mailako trantsizio jasangarria sustatzen du, baso-baliabideen eta horien zerbitzu ekosistemikoen balioa nabarmenduz. Lehenago, EBIren Mediterraneoko bulegoko zuzendaria izan da. Bertan, basogintzaren kudeaketan eta haren balio-kateetan berrikuntzarako dauden oztopoak ulertzea eta gainditzea, eta aldaketa globalerako eta, bereziki, baso-suteetarako erresilienteak diren lurraldeak lortzea helburu duen lan-ildo bat sustatzen du. Aurretik, Europa Hegoaldeko Basoginen Batasunak Europako baso-politika eta Europako arku atlantikoan aplikatzeko erronkak aztertu zituen. 2000 eta 2008 artean NEIKEReko ikertzailea izan zen, Euskal Autonomia Erkidegoko pinu masen iraunkortasunari buruzko alderdietan zentratua eta, bereziki, lurzoruaren emankortasunaren kontserbazioan. Bere aisialdian ERROTUZ elkartearekin kolaboratzen du.
Ikastaroak
Urtarrila 2023
Lurra planeta ozen ari da mezua helarazten. Gizartea kezkatuta dago. Etorkizun jasangarria lortzea premiazko erronka da.
Egoera honen aurrean, lidergoari heltzeko prest dauden gazteak ezinbestekoak dira.
Eta gu, zuen bila gabiltza.
Izan zaitez Ekoliderra.
Erantzun lurraren deiari.
Apirila 2023
Baso-suteak ingurumen-, ekonomia- eta gizarte-mehatxu garrantzitsu bihurtzen ari dira. Europan, suteen % 2 inguruk ihes egiten diote hasierako eraso bati, eta erretako azaleraren % 80 baino gehiago eragiten dute. Muturreko suteen edo mega-suteen kopurua are txikiagoa izateak kalte material handiak eragiten ditu, pertsonen eta ingurune naturalaren osasuna kaltetzen dute, Portugalen edo Grezian eta, mundu mailan, Estatu Batuetan, Australian edo Txilen egiaztatu ahal izan den bezala.
Maiatza 2023
Klima-aldaketa arazo oso konplexutzat jotzen da askotan. Herritarren parte-hartzeak erabaki politikoen babesa eta legitimitatea areagotzen lagun dezake, eta, testuinguru horretan, herritarren batzarrak oso tresna egokia izan daitezke konplexutasun handiko arazoei aurre egiteko.
Larrialdi klimatikoari ematen zaion erantzuna gure garaiko borroka moral eta politiko erabakigarria da, gure belaunaldia totalitarismoen erantzun gisa definituko duena (Toni Judt). Azken hiru mendeetan izan diren mobilizazio politiko eta sozial handien leinukoa da, hala nola esklabotzaren debekua, askatasunen eta demokraziaren konkista, inperio kolonialen desagerpena, giza eskubideen gutuna, arrazakeriaren eta eskubide zibilen aurkako borroka, Europako Estatu sozialaren eraikuntza, genero-berdintasunaren lorpen historikoak, etab.
Ekaina 2023
UPV/EHUko Uda Ikastaroen baitan, Guggenheim Bilbao Museoak, Euskal Herriko Unibertsitatearekin lankidetzan, bi eguneko nazioarteko sinposioa antolatu du, Lur-sistemarako eredu artistikoak / Art Models for the Earth System izenburupean. Foroa ekainaren 14an eta 15ean egingo da Museoko Entzungelan, eta artearen eta ikerketa zientifikoaren arteko sinergietan oinarrituko da, hainbat esparrutako adituen arteko harreman berriak ezarriko ditu gure planetaren dinamika hobeto ulertzeko, eta krisi klimatikoarentzat konponbide berritzaileak bilatuko ditu.
Klima-aldaketa eragiten duten faktoreen artean, elikadurak eta gastronomiak garrantzi handia dute, eta, duela gutxi arte, ez zen aintzat hartzen benetako dimentsioa. Hala ere, datuak sendoak dira: CO2 isurien % 30 eta munduko ur kontsumoaren % 70 elikagaiak ekoizteko sistemei lotuta daude. Elikagaiak xahutzea da munduan ekoizten diren elikagaien herena, eta horren isurketak GEIS isurketa guztien % 8 eragiten du. Gipuzkoan, elikagai-galera horiek 123.000 tona urtean, hau da, 165 kg pertsona eta urte bakoitzeko.
Naturan Hezi Eskola naturaguneetan hezten duen hezkuntza-komunitatearen topagunea da, non ikastaroak eta urteko Topaketak ospatzen ditugun. Topaketen helburua gai zehatz baten inguruan sakontzea da, hizlari adituei entzunez, esperientziak partekatuz, eta ikastetxeen artean elkarlanak eta sinergiak sortuz.
Azken ikasturteetan, Vitoria-Gasteizen eta inguruko hainbat udalerritan, eskola patioak naturalizatzeko proiektuak jarri dira abian, hezkuntza komunitatearen eskaerei erantzunez, espazio jasangarriago eta inklusiboago bihurtzeko eta hezkidetza sustatzeko.
Uztaila 2023
Pandemiak eta klimaren, ekonomiaren eta gizartearen krisiek panorama berri bat definitzen dute munduarentzat. Testuinguru horretan, galde daiteke kulturak eta hezkuntzak zer eginkizun duten kontratu sozial berrian eta 2030 Agendaren esparruan?
Euskadik bat egin du Europako Green Dealekin, eta bere ibilbide-orria proposatu du etorkizun iraunkorragoa lortzeko, krisiari irtenbidea emanez, inor atzean utzi gabe. Aurkezpen-ekitaldian parte hartu dute Iñigo Urkullu Lehendakariak, Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburu Arantxa Tapiak, Europako Batzordeko Klima Zuzendaritza Nagusiko zuzendari ondoko Clara de la Torrek eta, gainera, Klima Aldaketari eta Trantsizio Energetikoari buruzko Prospekzio Soziologikoen Kabineteak egindako inkestaren datuak aurkeztu dira.
Gizakiak ongi ezagutzen duen elementua izan da sua historikoki. Lagundu egin digu, eta lagundu egin diogu, hura behar bezala erabili ahal izateko eta gure gizarteentzako onura amaigabeak lortzeko. Ez da puntuala eta tokikoa den zerbait, baizik eta gure historia osora, mundu osora eta gizarte guztietara hedatua dagoena.
Uda ikastaro honen helburu nagusia da jakinaraztea klima-aldaketak zer eragin duen ura biltegiratzeko gaitasunean, oro har, urtegi gehiago beharko diren eta ur-murrizketak jasango baditugu. Gainera, honako galdera hauei erantzungo zaie:
Bigarren edizio honetan, Uda Ikastaro honek Saltillo eskola-ontziaren ibilbide bat eskainiko du berriz ere, unibertsitateetan eta itsasertzaren ingurune sozioekonomikorako garrantzitsuak diren eta itsasoari begira dauden ikerketa- eta berrikuntza-proiektuetan egiten den zientzia-, prestakuntza- eta dibulgazio-lana ezagutarazteko.
Ikastaroa modu paraleloan eta elkarri konektatuta egingo da, hiru parte-hartze mailatan:
Garapen industrialetik nagusi izan den hiri-ereduak lurzoruaren gehiegizko artifizializazioa eta neurri handi batean ibilgailuen trafikora bideratutako espazio publiko txikia duten hiriak sortzea ekarri du. Hiriaren garapena ulertzeko modu horrek asimetria ugari eragin ditu, eta dimentsio anitzeko birsorkuntza-arazoak ekarri ditu.
Uda Ikastaro honen helburua klima-aldaketaren aurkako borrokan ikuspegi teknologiko disruptiboa erakustea da, jasangarritasuna bultzatuz, baina ez soilik klimatikoa, soziala eta gizatiarra ez bada. Horretarako, hizlariek, beren esperientziatik eta sustraietatik abiatuta, hainbat proiektu jasangarri erakutsiko dituzte. Proiektu horien ardatz komuna disrupzio teknologiko eta metodologiko handia da, baina betiere gizartearen giza garapenera bideratuta, hezkuntzaren, enpresaren eta erakundeen esparruan. Hori guztia ikuspegi geolokalizatuarekin, nazioartetik tokikora.