Alejandro Canterok, Euskadiko Mendietako Ingeniarien Eskolako dekanoa eta HAZI Fundazioko kideak, geoEuskadiri esker gure geografiako ortofotoak ikustei daitezkela eta gainera zenbait informazio-geruza gehitu ahal zaizkiola azaldu du. Gure basoetako errealitatea (berak lantzen duen eremua) ezagutzeko, adibidez oso baliagarria dena. “Basoko espezieak ezagutzeko funtsezko tresna da. Zuhaitzak zenbat hazten diren, zein den baso-masa eta luzera, etab.

ECODESeko zuzendari exekutiboak, Victor Viñualesek, arreta berezia jartzen du epe luzerako (2050) eta epe labur eta ertainerako (2030) begiradan. Gaur egun, berrogeita hamaika mila milioi tona berotegi gas daude munduan, eta 2050erako helburua zero karbono-emisio garbi lortzea da. Beraz, gogorarazi du zientzialariek erritmoak azkartzeko eskatu dutela, eta eragin zuzena duela bidezko trantsizioaren kontzeptuan eta horrek dakarren horretan, legeak, teknologia, ohiturak eta balioak aldatzea. Horri gehitzen dio askotariko talentua ondo kudeatzeko garrantzia eta beharra dugula.

Kostaldean hazi da, egunero itsasoa ikusiz, eta txikitatik ikusi du kostaldea aldatzen. Beti izan du itsasoarekiko, edo naturarekiko pasio edo kuriositatea. Horregatik ikasi zuen geologia, horregatik espezializatu zen itsas ingurunetan, eta horregatik dabil klima aldaketa eta itsas mailaren aldaketak ikasten.

Ikerketaren oinarria

Uda Ikastaroen 40. edizioa 4. olatuarekin hasi zen, eta uztailean eta abuztuan iritsi zen jarduera bere gailurrera, 5. olatu betean. Testuinguru horretan, ia pandemia aurreko partaide kopuru bera lortu da. Aste honetan eta urriaren lehenengoan oraindik ere ikastaro batzuk egingo direla kontuan izanik, 12.704 pertsonak parte hartuko dutela aurreikusten da; 2019an aldiz, 13.412  izan ziren partaideak.

Auzo horietan, hiri berroneratze programak aplikatu behar dira, ikuspegi integratu batetik (alor sozio-ekonomikoan, ingurumen arloan eta arlo fisikoan, baita gobernantza ardatzean ere). Hau da, auzo jakin baten degradazio ardatz guztietan lan egin behar da, sinergiak sortaraziko dituzten neurrien bidez. Ez gara mintzo soilik hirigintzaz –horretaz ere bai, noski–; ezpada alor ugaritan aplikatu beharreko ekintza zehatzez (gizarte, ekonomia eta ingurumen alorrak, klimaren aldeko ekintzak, mugikortasuna, etab.). Horrekin batera, 6-8 urte irauten duen prozesu batez mintzo gara.

Ministerioa bera ere eraldaketa-prozesu honetan murgilduta dago, badakigu aurkezten zaizkigun erronka sozial eta teknologikoetara egokitu behar dugula eta gizartearen beharrei erantzun behar diegula. Kontua ez da soilik azpiegiturak egitea, kontua ez da errealitatetik aldentzea, kontua ekoizpen-sare osoari eragiten dion erregulazio eraldatzailea sortzea da.

Inmaculada Ordiales ekonomia doktoreak eta CESeko azterketa arloko kideak ez du zalantzarik: “Digitalizaziorik gabe, ezin daiteke bete Europako deskarbonizaziorako ezarri duen ibilbide orria”. Ezinbesteko tresna da klima aldaketaren aurkako borrokan, eta hiru modutan lagun gaitzake. Lehenik, aukera ematen digu klimaren egoeraren segimendua egiteko, milioika daturen monitorizazioaren bidez, baita predikzio zehatzagoak egiteko aukera ere.

Iñaki Alonsok hiri handietan ematen ari den herritarren etengabeko kontzentrazioaren paradoxa azpimarratzen du; gero eta elkartuago gaude eta gero eta konexio teknologiko gehiago ditugu, baina aldi berean bakardadearen sentsazioa izugarri ari da hazten gure artean.

sAtt estudioak, non kontseilari delegatua baita, arkitektura kolaboratiboaren hainbat forma lantzen ditu, hala etxebizitzei nola laneko espazioei aplikatzen zaiena; izan ere, arkitekturak zehaztu dezake nola bizi garen eta nola erlazionatzen garen, erresilienteagoak izan gaitezen krisi sistemikoetan.»

Andreu Escrivá anbientologoa, biodibertsitatean doktorea eta idazlea da, eta Escuela de Comunicación Ambiental 2021: comunicar la transición energética y climáticaren hirugarren edizioan parte hartu du. Ez du ezkutatu nahi pertzepzio-aldaketak zailak izaten direla eta bat-batean planteatzen baditugu, jendeak baztertuko dituela eta tematu egingo dela. Denok zirimiri batekin bezala busti behar dugu eta noizean behin euri zaparradaren batekin, iraunkortasunaren mezua barneratzea behar dugulako.

Alde horretatik, aurre egin eta kudeatu beharreko lau krisi handiak jartzen ditu mahai gainean: berotze globala, biodibertsitatearen krisia, baliabideen gehiegizko ustiapena, eta kutsaduraren krisia. Horri dagokionez, esan du Europar Batasunak lidergo handia hartu duela negoziazioetan. Horren adibide da Europako Itun Berdea, ikuspegi holistikoarekin koherentea den proposamena. Ekonomiaren deskarbonizazioan eta horrek ekarriko duen garrantzian ere eragin du, baita finkatutako helburuak lotesleak izatearen garrantzian ere. Beste alderdi garrantzitsu bat ere landu da: finantzazioa.